انرژی بادی
انرژی بادی چیست؟
تشعشعات دریافتی خورشید توسط زمین، موجب گرم شدن هوای اتمسفر شده و به همین دلیل هوا به سمت بالا حرکت می کند. شدت این گرمایش در استوا؛ جایی که خورشید عمود می تابد؛ بیشتر از هوای اطراف قطبین؛ جایی که زاویه تابش خورشید تند می باشد؛ خواهد بود و هوای اطراف قطبین نسبت به هوای استوا کمتر گرم می گردد .چگالی هوا با افزایش دما کاهش پیدا کرده و بنابراین هوای سبکتر استوا به سمت بالا حرکت کرده و در اطراف پخش می گردد. این عمل موجب افت فشار در این ناحیه گردیده و موجب می گردد هوای سرد از قطبین به سمت استوا جذب گردند.
همچنین وقتی خورشید در طول روز میتابد، هوای روی سرزمینهای خشک سریعتر از هوای روی دریا ها و آب ها گرم میشود. هوای گرم روی خشکی بالا رفته و هوای خنک تر و سنگین تر روی آب جای آنرا میگیرد که این فرآیند بادهای محلی را میسازد این به آن معناست که روز از سمت دریا به سمت ساحل باد می وزد. در شب، از آنجا که هوا روی خشکی سریعتر از هوای روی آب خنک میشود، جهت باد برعکس میشود. بنابراین باد به علت گرادیان فشار به وجود آمده از تابش غیر یکنواخت خورشید به سطح زمین به وجود می آید.
امروزه از انرژی بادی جهت تولید الکتریسیته، پمپاژ آب از چاهها و رودخانه ها، آرد کردن غلات، کوبیدن گندم، گرمایش خانه و مواردی نظیر اینها می توان استفاده نمود. استفاده رایج از انرژی بادی در توربین های بادی و به منظور تولید الکتریسته بکار گرفته می شوند.
ظرفیت انرژی بادی در ایران
در ایران با توجه به وجود مناطق بادخیز طراحی و ساخت آسیابهای بادی از ۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح رایج بوده و هم اکنون نیز بستر مناسبی جهت گسترش بهرهبرداری از توربینهای بادی فراهم میباشد.
ايران به دليل موقعيت خاص جغرافيايي و قرار گرفتن در يك منطقه كم فشار به مناطق پرفشار شمال و شمال غرب به طور كلي در زمستان و تابستان در مسير بادهاي عمده زير قرار دارد:
١- بادهايي كه در زمستان از اقيانوس اطلس و درياي مديترانه و نيز آسياي مركزي مي وزد.
٢- بادهايي كه در تابستان از طرف اقيانوس هند و همچنين شمال غرب به سمت ايران مي وزد.
مطالعات نشان میدهد که نزدیک به 15000 مگاوات ظرفیت توليد برق از نيروگاه بادي در ايران تخمين زده ميشود. با توجه به این پتانسیل و با توجه به ضریب تولید برق نیروگاه بادی جهت استحصال برق از این منبع، میزان دقیق تولید برق برحسب کیلووات ساعت محاسبه میشود. فرمول زیر میزان کمی این معیار را بر حسب گیگاوات ساعت بیان میکند.
ساعات کارکرد در سال (8760) × ضریب تولید نیروگاه بادی × پتانسیل موجود (گیگاوات) = میزان برق تولیدی (گیگاوات ساعت) |
با توجه به وضعیت تولید برق بادی در ایران بهطور میانگین ضریب تولید نیروگاههای بادی کشور حدود 30 درصد در نظر گرفته شده است. اگر فرمول بالا را جهت محاسبه میزان تولید برق به کار ببریم به عدد 39420 گیگاوات ساعت در سال میرسیم. این عدد میزان قابل استحصال برق بادی را باتوجه به وضعیت موجود این منبع در کشور نشان میدهد.